ประวัติความเป็นมาและความสำคัญของวันอาสาฬหบูชา
วันอาสาฬหบูชานับเป็นวันสำคัญที่มีเหตุการณ์สำคัญ 4 ประการ ได้เกิดขึ้นในครั้งอดีตสมัยพุทธกาล คือ เป็นวันที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมเทศนาเป็นครั้งแก่ปัญจวัคคีย์ทั้งห้ามรูป อีกทั้งเป็นวันที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงได้พระสาวกองค์แรก นั่นคือ พระอัญญาโกญฑัญญะ ที่ได้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบันองค์แรกนั่นเอง รวมทั้งนับเป็นวันที่มีพระสงฆ์รูปแรก โดยพระอัญญาโกญฑัญญะเมื่อได้บรรลุธรรมขั้นโสดาบันแล้ว ได้ทูลขออุปสมบทแด่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยพระองค์ได้ทรงประทานการบวชอุปสมบทแก่พระภิกษุเป็นครั้งแรกในพระพุทธศาสนาของเรา และเป็นวันที่เกิดพระรัตนตรัยครบองค์สาม ได้แก่ พระพุทธ, พระธรรม และพระสงฆ์
ซึ่งเมื่อครั้งพุทธกาลหลังจากที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงได้ตรัสรู้ได้ 2 เดือน พระองค์ได้แสดงปฐมเทศนาแก่ปัญจวัคคีย์ทั้งห้า ได้แก่ พระอัญญาโกณฑัญญะ, พระวัปปะ, พระอัสสชิ, พระมหานามะ และพระภัททิยะ ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน แห่งเมืองพาราณสี แคว้นมคธ โดยใช้ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร คือ พระสูตรแห่งการหมุนวงล้อธรรม เมื่อทรงเทศนาจบพระอัญญาโกณฑัญญะได้ประจักษ์แจ้งถึงดวงตาเห็นธรรมจึงได้สำเร็จเป็นพระโสดาบัน และได้อุปสมบทโดยพระพุทธเจ้าเป็นพระองค์แรก โดยองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอนในเรื่องของมัชฌิมาปฏิปทา หรือการเดินตามหลักทางสายกลาง ที่ไม่สร้างความลำบากให้แก่ตนเอง และไม่หมกมุ่นอยู่ในความสุขทางกายจอมปลอม หรือหลงมัวเมาอยู่ในรูปรสกลิ่นเสียงนั่นเอง และในการดำเนินชีวิตด้วยปัญญาพระองค์จึงได้ทรงให้หลักธรรมที่เรียกว่า มรรคมีองค์ 8 หรืออริยอัฏฐังคิกมัคค์ และอริยสัจ 4 เพื่อให้เห็นเหตุแห่งทุกข์ และไม่หลงมัวเมาอยู่กับต้นเหตุแห่งทุกข์นั่นเอง